Zamek
Zamek znajdujący się na południowym skraju miasta Tuczno, przy ul. Zamkowej, na stromym wzgórzu położonym na przesmyku miedzy Jeziorem Zamkowym a jeziorem Tuczno. W X i XI wieku istniała tutaj osada rybacka Pomorzan. Po włączeniu tych ziem w obręb Polski przez Bolesława Krzywoustego powstał na jej miejscu gród obronny, na którego terenie około 1130 roku zbudowano prawdopodobnie murowaną siedzibę kasztelana wielkopolskiego. Gród był z trzech stron otoczony trudno dostępnymi bagnistymi terenami. Strzegł on traktu prowadzącego z Człopy do Mirosławca i Wałcza, przechodzącego na wschód od wzgórza. W 1296 roku został on zdobyty przez Hasso von Wedla, protoplastę rodu Wedlów-Tuczyńskich, właścicieli miasta i zamku w latach 1306-1739. Hasso włączył gród w obręb Brandenburgii. Budowę murowanego zamku rozpoczęli w 1338 roku Ludwik i Lamprecht von Wedel. Była to budowla gotycka, zbudowana na planie trapezoidalnym o wymiarach 28 x 35 x 36 x 39 m, z dziedzińcem otoczonym z trzech stron grubym, ceglanym murem obwodowym o wysokości do 7 m oraz częścią mieszkalną od wschodu. W północnym odcinku murów znajdowała się brama wjazdowa. Do budowy zamku użyto cegieł i kamieni. Zamek był ważnym punktem strategicznym z racji położenia na pograniczu Brandenburgii i Ziemi Wałeckiej. O jego potędze świadczy fakt, że cesarz rzymski Karol IV wymienił go w 1375 roku jako jeden z 12 najsilniejszych zamków na wschód od Odry. Po śmierci ostatnich przedstawicieli rodu Wedlów-Tuczyńskich: Andrzeja II w 1717 roku i wdowy po nim Marianny w 1739 roku zamek przeszedł w ręce kolejno: Mycielskich, Niemojewskich, Ponińskich, Moszczeńskich. Przed 1736 rokiem rezydencja znacznie podupadła i stała się ruiną, ale wykorzystywano ją jeszcze w drugiej połowie XVIII wieku. W późniejszym okresie doszło do tego, że dziedzice majętności tuczyńskiej rezydowali w pobliskich Marcinkowicach. W 1846 roku zbudowano nowe skrzydło zachodnie, a pozostałe dwa skrzydła odrestaurowano z niewielkimi zmianami. W 1903 roku ponownie opuszczoną budowlę na skutek interwencji burmistrza Tuczna oraz architekta okręgowego z Piły częściowo adaptowano na szpital organizacji charytatywnej „Caritas”. W latach 1934-1937 na południowym stoku wzgórza zamkowego wzniesiono żelbetowe schrony bojowe wchodzące w skład umocnień Wału Pomorskiego. W 1945 roku zamek został częściowo zniszczony wskutek działań wojennych oraz wysadzania schronów. W 1947roku częściowo jeszcze użytkowaną budowlę całkowicie zniszczył pożar. Ruiny odgruzowano i zabezpieczono w 1957 roku; w latach 1959-1962 przeprowadzono badania archeologiczne, które odsłoniły fragmenty zamku gotyckiego. W latach 1966-1976 zamek został odbudowany przez PP Pracownie Konserwacji Zabytków w Szczecine w formach renesansowo-barakowych z początku XVIII wieku. Usunięto wiele późniejszych adaptacji i dobudówek. Większość wnętrz, poza skrzydłem wschodnim, otrzymała nową formę. Obecnie w zamku mieści się Dom Pracy Twórczej Stowarzyszenia Architektów Polskich z centrum konferencyjnym, hotelem i restauracją.
Zamek
Skrzydło wschodnie – stanowi najstarszą część zamku, wzniesioną po 1338 roku. Pierwotnie był to kamienno-ceglany budynek na planie prostokąta o wymiarach 35 x 13 m. Jego narożniki wzmocniono skarpami. Z tego okresu przetrwał do dziś fragment muru o wątku gotyckim oraz piwnice sklepione kolebkowo, wzniesione z cegły gotyckiej w układzie
blokowym, usytuowane w części północnej obecnego skrzydła. W latach 1542-1581budynek ten został rozebrany, a na jego fundamentach i piwnicach wzniesiono późnorenesansowy dwupiętrowy „palazzo” z dwiema okrągłymi basztami w narożach od strony wschodniej. Elewacje ozdobiono obramieniami okiennymi z piaskowcaoraz sgraffitem. Pierwotnie budynek być może posiadał attykę, którą prawdopodobnie w latach 1608-1631 zastąpiono dwoma barakowymi szczytami. W 1846 roku zniszczono dekorację sgraffitową; odtworzono ją na podstawie zachowanych fragmentów w latach 1966-1976. Wtedy też zrekonstruowano gotyckie i renesansowe piwnice oraz renesansowe wnętrza parteru.
Skrzydło południowe - barokowe, powstało w latach 1608-1631. Od początku pełniło funkcję skrzydła reprezentacyjnego, tu też znajdowało się główne wejście. Na początku XVIII wieku północna elewacja skrzydła otrzymała ryzalit z ozdobnym portalem.
Skrzydło zachodnie – zostało zbudowane pod koniec XV wieku jako nieduży (o wymiarach 8 x 11 m) prostokątny budynek z głębokimi piwnicami, przylegający do murów obronnych. W latach 1608-1631 został on rozebrany, a na jego miejscu powstało nowe barokowe skrzydło. W jego północno-zachodnim narożniku wzniesiono okrągłą basztę. W 1846 roku skrzydło to zostało zburzone, a na jego fundamentach powstał budynek ozdobiony schodkowym szczytem. Przylegająca do skrzydła baszta otrzymała natomiast dodatkową kondygnację. Podczas odbudowy zamku w latach 1966-1976 skrzydło zachodnie z powrotem otrzymało wygląd z XVII wieku.
Otoczenie
Zamek otoczony jest parkiem krajobrazowym o powierzchni 4,5 ha, w obecnej postaci rozplanowanym w drugiej połowie XIX wieku. Można w nim oglądać stary drzewostan oraz ruiny wysadzonych w powietrze bunkrów. Przy wjeździe na teren zamkowy znajduje się nowy, stylizowany budynek mieszkalno-gospodarczy oraz brama. W przylegającej do wzgórza zamkowego od zachodu dolinie rzeczki Runicy w XVIII wieku wzniesiono młyn zamkowy. Młyn, obecnie elektryczny, przetrwał do dziś (istniejący budynek pochodzi z 1887 roku).